Pojęcie transformacji cyfrowej pojawia się coraz częściej w naszej codzienności biznesowej, a to w kontekście Gospodarki 4.0, Przemysłu 4.0, a także Europy 4.0. Przeobrażenia cyfrowe otrzymują nierzadko miano czwartej rewolucji, wydają się też nieuchronne oraz niewątpliwie postępujące. Jednakże trudno sobie wyobrazić gospodarkę, przemysł czy Europę bez Firm 4.0 – firm zorientowanych cyfrowo, elastycznie dostosowujących się do warunków rynkowych i wymagań klientów oczekujących coraz bardziej spersonalizowanych produktów i usług.
Zachodzące zmiany niezaprzeczalnie są bardzo istotne, zasadniczo zmieniają sposób funkcjonowania firm, radykalnie wpływają na dotychczasowe modele biznesowe. Przemawia to na rzecz ich rewolucyjnego charakteru. Niemniej dla wielu firm niezwykle ważne jest, czy wymuszają one równie rewolucyjny sposób ich wprowadzania. Wiele firm szuka też odpowiedzi na pytanie, czy wprowadzanie w firmach rozwiązań cyfrowych musi mieć charakter głębokich zmian organizacyjnych, gruntownej zmiany w procesach osiągniętych w bardzo krótkim czasie, niejednokrotnie z poświęceniem części niektórych zasobów jako oczywistego kosztu takich reform. Zwykle organizacja broni się przed takimi zasadniczymi zmianami. Pracujący w niej ludzie często stawiają opór przed ingerowaniem w dotychczasowy sposób ich działania, obawiają się utraty stanowisk. Z kolei menadżerowie i właściciele niejednokrotnie nie dostrzegają korzyści ze zmian, a wręcz przeciwnie – postrzegają jako kosztochłonny proces, na który brak finansowania.
Ewolucja czy Rewolucja? Jak Skutecznie Przeprowadzić Transformację Cyfrową
Tymczasem mimo swojego istotnego znaczenia, wprowadzanie w firmie zmian cyfrowych może pod pewnymi warunkami mieć charakter ewolucyjny. Każda firma, niezależnie od swojej wielkości, może spełnić te warunki i rozpocząć proces przemian cyfryzacyjnych prowadząc go w sposób dopasowany do swojej specyfiki.
1. Zacznijmy jak najszybciej
Po pierwsze, trzeba zacząć zmiany jak najszybciej. Tym samym dajemy sobie i współpracownikom czas na ich wprowadzanie, modyfikacje, dostosowywanie do możliwości finansowych i organizacyjnych, dyskusje wewnętrzne i konsultacje zewnętrzne. Podejście, które przekonuje, że zmiany nie są istotne, nie dotyczą danej firmy, nie zagrażają jej pozycji konkurencyjnej, może okazać się zgubne, wpłynąć nie tylko na tempo rozwoju, ale nawet na samo istnienie przedsiębiorstwa. Stracony czas będzie nie do nadrobienia.
2. Ocena dojrzałości cyfrowej i samoocena
Po drugie, należy ocenić dojrzałość cyfrową i dokonać samooceny oraz diagnozy w tym zakresie. To nie musi być duży koszt dla firm, a dostępnych jest kilka metod, którymi można się posłużyć. Bardzo istotne jest, by najpierw objąć samooceną wszystkie obszary firmy. Można je dalej doprecyzować, korzystając z dostępnych i opracowanych modeli specjalistycznych, dotyczących danego obszaru. Dokonanie oceny pozwala samodzielnie lub przy udziale doradców czy konsultantów zewnętrznych na świadome i obiektywne podejmowanie decyzji o kierunkach rozwoju.
3. Zoptymalizuj procesy stopniowo
Po trzecie, spojrzyjmy na dotychczasowy model działania firmy i sposób generowania wartości dla klientów, zastanawiając się nad możliwościami zmian w procesach, które na początek nie muszą być radykalne. Możemy zastąpić w zoptymalizowanych procesach papierowe dokumenty ich elektronicznymi odpowiednikami, wykorzystać możliwości obecnego parku maszynowego, który często nie jest w pełni wykorzystywany z powodu oporu personelu przed zmianami. Modernizacja i dostosowanie maszyn, wykorzystanie czujników do zbierania danych to kolejne kroki w tej ewolucji. Ponadto warto zweryfikować koszty dotychczasowych produktów i usług oraz możliwość finansowania nowych rozwiązań.
4. Stwórz plan dedykowany
Ostatnim warunkiem ewolucyjnego podejścia do cyfryzacji jest stworzenie planu dedykowanego danej firmie. Nie ma znaczenia, czy nazwiemy go mapą drogową, strategią rozwoju, planem strategicznym, planem cyfryzacji czy planem transformacji. Istotna jest jego rola, dzięki której stanowi punkt odniesienia do wyników samooceny, ustaleń i decyzji wynikających z przeprowadzonych dyskusji, badań, rozmów, wyznaczonych celów i kamieni milowych. Warto również zwrócić uwagę na planowanie transformacji w sposób zwinny, które pozwoli na elastyczne dostosowanie do